کاربرد GIS در شناسائی بافتهاي فرسوده
امروزه، وجود گسترهاي وسیع و فراگیر از بافتهاي فرسوده در شهرها یکی از مهمترین مشکلات پیش روي و جدي مدیریت شهري محسوب میگردد. در ابعاد متنوع کالبدي و عملکردي، محیط زیستی و اجتماعی یکی از تازه ترین دستاوردها در عرصه نظریات شهرسازي تحت عنوان "گردشگري شهري پایدار" در رابطه با مقوله نوسازي و احیاء بافتهاي فرسوده مطرح شده است. بافت فرسوده به بافتهاي فیزیکی شهري اطلاق می شود که در داخل محدوده شهر و یا حاشیه آن شکل گرفته و به دلیل قدمت و یا نهبودن برنامه توسعه و نظارت فنی، شکلگیري چنین محیطهاي امروزه هماهنگ با نیازهاي جوامع شهري نهمیباشد.
معمولا، در این نوع محیطها نابسامانیهاي کالبدي اجتماعی و اقتصادي ظهور کرده و فضاهاي فیزیکی از نظر ایمنی و استحکام و همچنین خدمات شهري دچار کمبودهاي ویژهاي هستند. چگونگی مواجهه با مقوله پیچیده و چندوجهی بافتهاي فرسوده (و مشکلات منتسب به آن) از جمله مسایلی است که میتوان دیدگاههاي مرتبط را در محیط GIS مطرح ساخت.
اما قبل از آن لازم است بعضی از ویژگیهاي ساختاري بافتهاي فرسوده نظیر: عمر ابنیه، تعداد طبقات، نوع مصالح، وضعیت دسترسیها، وضعیت خدمات، زیرساختهاي شهري و شاخص هاي کیفی مورد توجه خاص قرار گیرد. ضمنا، مساُله جمعیت- پذیري بافتهایی که در حریم گسلها، مسیر قناتها و رودخانهها توسعه پیدا نمودهاند و نیز بافتهاي روستایی و درونشهري از دیگر مسائلی هستند که در تعیین بافتهاي فرسوده باید مطرح گردند (ایازي، 1385 .(از دیگر شاخصهاي شناسایی بافتهاي فرسوده، میتوان باید به ضریب نفوذپذیري و شاخص آسیب پذیري نیز اشاره کرد.
امروزه، برخی از محققان متعقداند که شهرهاي امروزي بدون وجود بافتهاي کهن بیهویتاند و اگر بخش مرکزي با بافتهاي قدیمی آن چون محلهها، گذرها، بازارها و سایر فضاهاي با ارزش گذشته بازشناسی و احیا نهشوند و زندگی در آن جریان نهیابد، شاهد زوال شاهدان تاریخی باارزش کشور خواهیم بود. لازم به ذکر است که بافتهاي تاریخی لزوماً بافت فرسوده به حساب نه میآیند مگر اینکه واجد شرایط ذیل باشند:
§ آشفتگی و ناکارآمدي شبکه ارتباطی،
§ بی هویتی بافتهاي فرسوده،
§ کیفیت نامناسب بناها در بافتهاي فرسوده
منبع: کیومرث حبیبی ؛ توسعه کالبدي، بهسازي و نوسازي بافت کهن شهر زنجان با استفاده از GIS
مطالب مرتبط
-------------------------------
